Η  Ανεκτίμητη Αξία του Οικογενειακού συμβουλίου στην διαμόρφωση αρμονικής οικογενειακής ατμόσφαιρας!

 Πώς λαμβάνονται οι αποφάσεις στην δική σας οικογένεια; Αποφασίζουν περισσότερο οι γονείς ή τα παιδιά;

Ή αποφασίζουν και οι δυο μαζί, συμμετέχοντας σε οικογενειακά συμβούλια;

Περίληψη

Το οικογενειακό συμβούλιο είναι μια συνθήκη που μπορεί να ενισχύσει την αρμονική συμβίωση μέσα στο πλαίσιο της οικογένειας. Μέσα σε αυτό, τα μέλη της οικογένειας συζητούν, αλληλεπιδρούν, επιλύουν ζητήματα και επικοινωνούν, ενώ ταυτόχρονα έχουν τη δυνατότητα να περάσουν εποικοδομητικό χρόνο μαζί και να ενδυναμώσουν τους οικογενειακούς δεσμούς.

Τι είναι το Οικογενειακό Συμβούλιο;

Το Oικογενειακό Συμβούλιο, είναι ένας εναλλακτικός τρόπος ισότιμης συμμετοχής και θετικής επικοινωνίας με όλα τα μέλη τη οικογένειας, που συνήθως επιδιώκει ο γονεϊκός τύπος του Συναισθηματικού Μέντορα! (Βλέπε προηγούμενο μου άρθρο)

Όταν τα παιδιά είναι μικρά, τις αποφάσεις για σημαντικά θέματα τις παίρνουν οι γονείς. Όταν όμως τα παιδιά αρχίζουν και μεγαλώνουν κι άρα να μπορούν να επικοινωνούν λεκτικά, είναι συνετό οι γονείς να αρχίσουν να μοιράζονται την εξουσία και να ενθαρρύνουν τη συμμετοχή των παιδιών τους (4-5 ετών) σε αποφάσεις που τους αφορούν, για να διδάξουν την υπευθυνότητα και κατά επέκταση και την αυτονομία στα παιδιά τους. Αυτό μπορεί να συμβεί μέσω της διαδικασίας του οικογενειακού συμβουλίου.

Πρόκειται για μια οικογενειακή συγκέντρωση σε τακτό χρονικό διάστημα, όπου λαμβάνονται αποφάσεις με διαφανείς διαδικασίες. Σκοπός του συμβουλίου είναι να συζητηθούν ιδέες, κανόνες και παράπονα και να προγραμματιστούν  αρμοδιότητες και άλλα σημαντικά οικογενειακά ζητήματα συμβίωσης  που αφορούν όλα τα μέλη, όπως π.χ. ανάληψη ευθυνών και αρμοδιοτήτων (νοικοκυριό, ψώνια, συμμάζεμα, μαγείρεμα), χρήση κοινού υπολογιστή, καλέσματα παιδιών και ενηλικών, τρόποι απασχόλησης γονέων και παιδιών στην διάρκεια του ελεύθερου χρόνου, υποχρεώσεις παιδιών, τρόποι διασκέδασης μικρών και μεγάλων, διακοπές κ.α.

Στο οικογενειακό συμβούλιο συζητιούνται τα θέματα που είναι υπό διαπραγμάτευση, πριν κλιμακωθούν και η συζήτηση διεξάγεται σε ένα φιλικό και δημοκρατικό κλίμα, με απώτερο στόχο την πρόληψη συγκρούσεων. Άρα  το οικογενειακό συμβούλιο στοχεύει στην διαμόρφωση ενός ήρεμου, οικογενειακού κλίματος!

Πλεονεκτήματα του Οικογενειακού Συμβουλίου:

Δίνει την ευκαιρία ώστε:

• Να περνούν όλα τα μέλη ποιοτικό χρόνο μαζί, να ανταλλάσσουν απόψεις, αποδεχόμενοι τα συναισθήματα των άλλων.
• Να εκφράζουν την γνώμη τους κι έτσι να νιώθουν ότι εισακούονται
• Να εκφράζονται ανησυχίες, νέες ανάγκες που προκύπτουν, συναισθήματα και παράπονα με θετικούς τρόπους επικοινωνίας ( ενεργητική ακρόαση, ανοιχτού τύπου ερωτήσεις, μηνύματα σε α’ πρόσωπο).
• Να κατανέμονται διάφορες αρμοδιότητες με δίκαιο και δημοκρατικό τρόπο, ώστε να ενθαρρύνεται η συμμετοχή όλων καθώς και η συνεργατικότητα.
• Να επιλύονται οι συγκρούσεις ειρηνικά, μέσω της μεθόδου επίλυσης προβλήματος.
• Να ενθαρρύνεται η αίσθηση του «εμείς» και η κατανόηση της οπτικής γωνίας του άλλου.
• Να γίνεται έγκαιρος προγραμματισμός και τροποποίηση προγράμματος ή/ και περιβάλλοντος για διάφορα σημαντικά ζητήματα, λαμβάνοντας υπόψη την ηλικιακή φάση των παιδιών, τις ανάγκες και τις επιθυμίες όλων των μελών.

    Συγκεκριμένες Οδηγίες για την εφαρμογή του Οικογενειακού Συμβουλίου

• Το οικογενειακό συμβούλιο πρέπει να έχει συγκεκριμένη χρονική διάρκεια, εκ των προτέρων προκαθορισμένη.
• Καθορίζονται μερικοί θεμελιώδεις κανόνες όπως: Αποκλείονται οι προσβλητικοί χαρακτηρισμοί, η υποτίμηση καθώς και οι επικρίσεις. Αντίθετα, προτείνεται η χρήση μηνυμάτων σε α΄ πρόσωπο: π.χ. μητέρα: «Προτιμάω τα παιδιά μου να παίζουν στο πάρκο της γειτονιάς, αντί να περνούν χρόνο στο τάμπλετ τους».
• Είναι κλειστές όλες οι οθόνες και τα κινητά.
• Ο χρόνος των ομιλιών πρέπει να μοιράζεται δίκαια σε όλους, χωρίς παρεμβολές. Σκοπός είναι η επικοινωνία, η ανταλλαγή απόψεων και η ομοφωνία, κι αυτό επιτυγχάνεται μέσα από τον εποικοδομητικό διάλογο.
• Ο ρόλος του συντονιστή του οικογενειακού συμβουλίου εναλλάσσεται.
• Κάθε μέλος της οικογένειας διευθύνει διαδοχικά τη συζήτηση και καταγράφει τα θέματα που συζητήθηκαν και τις αποφάσεις που πάρθηκαν. Ακόμα και τα μικρά παιδιά μπορούν να κρατούν σημειώσεις. Ο εκάστοτε συντονιστής κρατάει πρακτικά με τις αποφάσεις, τα προσωπικά καθήκοντα και τις ημερομηνίες.
• Οι γονείς προσπαθούν να δώσουν το παράδειγμα μιας θετικής επικοινωνίας, διατηρώντας μια ενσυναισθητική στάση μέσω της ενεργητικής ακρόασης, με τα μηνύματα γονέων σε α΄ πρόσωπο και την αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων, ώστε εν τέλει τα παιδιά να μάθουν πιο αποτελεσματικούς τρόπους επικοινωνίας.
• Αρχικά συζητιούνται τα θέματα του προηγούμενου συμβουλίου, όπου γίνεται ένας καλοπροαίρετος απολογισμός. Στο νέο οικογενειακό συμβούλιο ξεκινά η συζήτηση για τα νέα θέματα.
• Τα μέλη της οικογένειας συνεισφέρουν ισότιμα με ιδέες που καταγράφονται όλες, όσο εξωφρενικές κι αν ακούγονται. Μετά γίνεται μια αξιολόγηση των ιδεών ( με σεβασμό) για να καταλήξουν σε νέες, εναλλακτικές λύσεις, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες όλων των μελών. Πρέπει να συμφωνούν όλοι με τις νέες προτεινόμενες ιδέες/λύσεις.  Οι νέες αποφάσεις που προκύπτουν από την συγκεκριμένη οικογενειακή συγκέντρωση καταγράφονται σε ένα χαρτί. Στο τέλος κάθε συνεδρίασης, στερεώνετε αυτό το χαρτί σε εμφανές σημείο,  με τις δεσμεύσεις που πάρθηκαν καθώς και την ατζέντα της επόμενης οικογενειακής συνάντησης. Αν στα μέσα της εβδομάδας ένα παιδί γκρινιάζει π.χ. για την ώρα του ύπνου, ο γονιός αποφεύγει να το συζητήσει εκείνη την στιγμή. Απεναντίας, προσκαλεί το παιδί να το σημειώσει στο χαρτί ως θέμα συζήτησης για το επόμενο οικογενειακό συμβούλιο. Τα προβλήματα δεν λύνονται εν θερμώ, όταν όλοι βιάζονται να κάνουν κάτι (π.χ. μαγείρεμα, ετοιμασία για έξοδο κ.α.) αλλά όταν όλοι οι ενδιαφερόμενοι είναι συγκεντρωμένοι και ήρεμοι και μπορούν να σκεφτούν ψύχραιμα.
• Είναι ευχάριστο το οικογενειακό συμβούλιο να τελειώνει με μια νότα διασκέδασης και μικρής απόλαυσης π.χ. ένα επιτραπέζιο παιχνίδι, μια οικογενειακή ταινία με νόστιμο επιδόρπιο.

Ανεκτίμητη η αξία του Οικογενειακού Συμβουλίου!

Όταν συμβαίνουν όλα τα παραπάνω μέσω του οικογενειακού συμβουλίου, οι γονείς διδάσκουν την εμπιστοσύνη, το ομαδικό πνεύμα και προάγουν την υπευθυνότητα, την συνεργασία και την ευνσυναίσθηση!

Συνεπώς, επιτυγχάνεται μια οικογενειακή ζωή γεμάτη αγάπη, υποστήριξη και καλή συνεννόηση !

Βιβλιογραφικές Πηγές:

– Δρ Ντον Ντινκμεγιερ- Γ.Μακκαίη (1980),  «Σχολείο για γονείς» Οδηγός Δημοκρατικής Γονεϊκής Συμπεριφοράς, εκδόσεις Θυμάρι

– Dr Έρικα Ράισερ, (2016),« Τι κάνουν οι καλοί γονείς;», εκδόσεις Πατάκη

– Arnall Judy (2016), “Πειθαρχία χωρίς τιμωρία», ΜΑΡΤΗΣ, Gordon Hellas