Ένας Οδηγός για το «Simplicity Parenting» Τελικά… είναι Απλό να είσαι Γονιός! 1ο Μέρος

Το παιδοκεντρικό μοντέλο σε συνδυασμό με την σύγχρονη δυτική κοινωνία, ενδεχομένως να ασκεί μεγάλη πίεση στα παιδιά μέσα από τους φρενήρεις ρυθμούς της υπερκατανάλωσης και της ταχύτητας, τις πολλές πληροφορίες και επιλογές, την συσσώρευση πολλών υλικών αγαθών. Και ταυτόχρονα να αφήνει ελάχιστο ελεύθερο χρόνο σε γονείς και παιδιά. Αυτές οι συνθήκες συχνά δημιουργούν στα παιδιά άγχος, δυσκολίες στο σχολείο ή στον ύπνο, προβλήματα συμπεριφοράς ή ακόμα και διαταραχές ελλειμματικής προσοχής.

Ο διεθνούς φήμης σύμβουλος οικογένειας και εκπαίδευσης Kim John Payne, όπως περιγράφεται στο οπισθόφυλλο του βιβλίου του «γονείς Απλά!», βοηθά τους γονείς να ξαναβρούν τη χαμένη τους ισορροπία. Μέσω της Απλοποίησης, συνδράμει να ανακτήσουν το χώρο και την ελευθερία που όλα τα παιδιά χρειάζονται για να εμβαθύνουν την συγκέντρωση της προσοχής τους, να αναδείξουν τα μοναδικά τους χαρίσματα, να αναπτύξουν την ευελιξία και την ανθεκτικότητα τους. Το παραπάνω μοντέλο απευθύνεται σε όλες τις οικογένειες κι έρχεται να προσφέρει έμπνευση, ιδέες και ένα δυναμικό χάρτη για να μπορέσουν οι γονείς να σχεδιάσουν τις αλλαγές που ταιριάζουν καλύτερα στην ιδιοσυγκρασία της οικογένειάς τους. Προτείνει Απλοποίηση στους εξής τομείς:

•  ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ: δημιουργώντας χώρο για να μπορέσουν τα παιδιά να αφοσιωθούν βαθιά στο παιχνίδι και να εστιάσουν την προσοχή τους .
• ΣΤΟ ΡΥΘΜΟ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑΣ: με βαλβίδες αποσυμπίεσης που μειώνουν την ένταση και τις διαμάχες γύρω από τον ύπνο ή το φαγητό βάζοντας τα θεμέλια για τη συνεργασία.
• ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: προσφέροντας ανάσες στις πάρα πολλές ασχολίες και οργανωμένες δραστηριότητες, δημιουργώντας με αυτό τον τρόπο νησίδες ηρεμίας και σύνδεσης.
•  ΣΤΙΣ ΕΠΙΡΡΟΕΣ ΑΠΟ ΤΑ MEDIA ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΩΝ ΕΝΗΛΙΚΩΝ: αναπτύσσοντας “φίλτρα” που περιορίζουν την έκθεση σε οθόνες και ηλεκτρονικές
  συσκευές, τη διαρκή υπερδιέγερση και τον κατακλυσμό από πληροφορίες.

Στο παρόν άρθρο θα αναφερθούμε στους δυο πρώτους τομείς, ενώ σε επόμενα άρθρα, θα αναλυθούν οι υπόλοιποι.

•  Απλοποίηση στο Περιβάλλον του παιδιού-Μείωση των Παιχνιδιών/Βιβλίων/Ρούχων

Ο Payne πιστεύει ότι οι γονείς προσφέροντας πολλά υλικά αγαθά στα παιδιά τους, τα πιέζουν να αναπτυχθούν ψυχικά, δεν τους επιτρέπει να συγκεντρώνονται ικανοποιητικά, με αποτέλεσμα να υπερφορτώνονται συναισθηματικά και να χάνουν την ανθεκτικότητά τους. «Οι στοίβες των παιχνιδιών προκαλούν συναισθηματική αποσύνδεση και μια αίσθηση συντριβής». Γι’ αυτό, προτείνεται η δραστική μείωση του αριθμού των παιχνιδιών στα οποία έχει πρόσβαση το παιδί, ώστε το παιδί να αποκτήσει περισσότερη οργάνωση, χώρο αλλά και ηρεμία. Συνίσταται στους γονείς να μην κρατούν πλέον τα παιχνίδια που είναι σπασμένα, διπλά, ή απλώς ενοχλητικά, αλλά να κρατούν μόνο παιχνίδια όπως κύβους, τουβλάκια, απλές κούκλες, καθώς και υλικά για καλλιτεχνικές δημιουργίες. Να επιτρέπουν στο παιδί να έχει πρόσβαση, ανά πάσα στιγμή σε λίγα αγαπημένα του παιχνίδια. Τα υπόλοιπα παιχνίδια, είναι συνετό να οργανωθούν σε κουτιά αποθήκευσης, ώστε να μη δημιουργούν χάος στον χώρο. Έρευνες έχουν δείξει ότι τα παιδιά παίζουν καλύτερα με λιγότερα παιχνίδια γιατί μπορούν να προσηλώνονται καλύτερα, τα εκτιμούν περισσότερο και γίνονται πιο δημιουργικά και πιο ευπροσάρμοστα, ενώ μαθαίνουν να συνεργάζονται με τους άλλους και έτσι βελτιώνονται στις διαπροσωπικές τους δεξιότητες!

Είναι χρήσιμο τα παιδιά να παίζουν σε εξωτερικό χώρο και στην ύπαιθρο, αλλά ακόμη πιο σημαντικό να τους προσφέρεται το δώρο της Βαρεμάρας. Η ανία καλλιεργεί την δημιουργικότητα και την επινοητικότητα. Η καλύτερη λύση είναι η δημιουργία ενός λιτού, ασφαλούς χώρου παιχνιδιού για τα παιδιά, που ευνοεί την φαντασία και την ηρεμία. «Φαντάσου το παιδικό δωμάτιο χωρίς σαβούρα…»

• Απλοποίηση στους ρυθμούς της καθημερινότητας του παιδιού καθώς προσφέρει προβλεψιμότητα και αίσθηση ασφάλειας.

Να μπορεί ο γονιός να σχεδιάσει την ημέρα του παιδιού με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνονται ομαλά οι μεταβάσεις από την μια δραστηριότητα στην άλλη, να υπάρχουν σταθερές επαναλαμβανόμενες ρουτίνες και διαδικασίες που βοηθούν το παιδί να συγκεντρώνεται καλύτερα και να γνωρίζει εκ των προτέρων, τι θα συμβεί αργότερα. Η έννοια του ρυθμού βοηθά τους γονείς να συνδέονται συναισθηματικά με τα παιδιά τους με στοργικό και διασκεδαστικό τρόπο. Η έννοια του ρυθμού, σχετίζεται με το να προετοιμάζουμε τα παιδιά για τα επόμενα βήματα, για το τι θα ακολουθήσει, π.χ. σε 20 λεπτά θέλω να μαζέψεις τα παιχνίδια σου, γιατί είναι ώρα για ύπνο. Το να υπάρχει κι ένα (σχεδόν) σταθερό εβδομαδιαίο πρόγραμμα βοηθάει τα παιδιά, όπως και η συζήτηση πριν κοιμηθούν, με ένα γονέα, κάνοντας απολογισμό της ημέρας τους και σχεδιάζοντας νοερά, αδρά την επόμενη τους μέρα. Αυτές οι τακτικές, τους προσφέρουν νησίδες σταθερότητας, ασφάλειας και προβλεψιμότητας!

• “ Ο ύπνος είναι ο Απόλυτος Ρυθμός”

Τα πολλαπλά οφέλη του ύπνου είναι αναρίθμητα και αδιαμφισβήτητα. Είναι πάντα χρήσιμο οι γονείς να υιοθετήσουν την ιδέα των “βαλβίδων αποσυμπίεσης” στην διάρκεια της ημέρας, καθώς βοηθούν στην αποφόρτιση της έντασης και τη μετάβαση από τη δράση προς την διαδικασία του ύπνου. “Μια ζώνη χρόνου απόλυτης ησυχίας και ηρεμίας, είναι μια τέλεια συνήθεια να κρατήσουμε για όλη μας τη ζωή” αναφέρει ο Payne, π.χ. η σιέστα. Μικροί και μεγάλοι ωφελούνται από τον χρόνο απομόνωσης και ησυχίας στην διάρκεια της ημέρας. Άλλες ευκαιρίες που επιτρέπουν στα παιδιά να χαλαρώνουν είναι το απογευματινό σνακ μετά το σχολείο, μια βόλτα με το σκύλο, ο χρόνος σιωπής πριν το βραδινό γεύμα, ένα παραμύθι πριν τον ύπνο. Παρέχοντας στα παιδιά ευκαιρίες αποσυμπίεσης, καλλιεργείται κλίμα ασφάλειας και ψυχικής σύνδεσης που χρειάζονται, ώστε να παραδοθούν στον ύπνο.

• Οικογενειακά Γεύματα & Συνεργασία:

Οι έρευνες καταδεικνύουν τα πολλαπλά οφέλη από τα τακτικά οικογενειακά γεύματα-καλύτερη υγεία, πιο αναπτυγμένες γλωσσικές ικανότητες, λιγότερο εθισμό, λιγότερη μελαγχολία και πολλά άλλα οφέλη. Η συνήθεια να μαγειρεύουμε, να τρώμε μαζί και να συζητάμε είναι ευεργετική για όλους. Προτείνεται η απλοποίηση στις γεύσεις καθώς «το φαγητό υπάρχει για να θρέφει, όχι για να διασκεδάζει ή να διεγείρει». Η υιοθέτηση ενός σταθερού, εβδομαδιαίου διατροφικού προγράμματος είναι επίσης μια ακόμη ιδέα απλοποίησης π.χ. Δευτέρα τρώμε κρέας, Τετάρτη & Παρασκευή όσπρια κ.τ.λ. Προβλέψιμα γεύματα είναι πιο εύκολα στην προετοιμασία τους και όλοι τρώνε το ίδιο φαγητό. Έτσι τα γεύματα σε εστιατόριο, μπορεί να αποτελέσουν επιβράβευση, μια “μορφή έκπληξης” από το συνηθισμένο. Είναι εξίσου σημαντικό τα παιδιά να εμπλέκονται σε όλες τις φάσεις της διαδικασίας, όπως την προετοιμασία των γευμάτων, το στρώσιμο του τραπεζιού και το συμμάζεμα. Το να συμμετέχουν στη προετοιμασία του φαγητού, τους βοηθά στο να μεταβαίνουν πιο εύκολα από την μια δραστηριότητα στην άλλη, να κάθονται πιο εύκολα στο τραπέζι και επιπλέον είναι λιγότερο πιθανό να αρνηθούν να φάνε φαγητό, το οποίο μαγείρεψαν τα ίδια. Πριν αρχίσει το φαγητό, οι γονείς μπορούν να προσδίδουν στο γεύμα τους ένα συμβολικό ξεκίνημα- μια προσευχή, μια στιγμή σιωπής ή ένα άναμμα ενός κεριού. Αυτή η στιγμή ηρεμίας, είναι πολύ αποτελεσματική για ένα παιδί που μιλάει και κινείται όλη μέρα, καθώς παίρνουν όλοι, χρόνο και χώρο για να χαλαρώσουν. Το απλό μοίρασμα χρόνου με αυτό τον τρόπο δίνει ευκαιρίες για σύνδεση και ρυθμό σε όλη την οικογένεια.

«Φαντάσου τις ευκαιρίες για σύνδεση και τις στιγμές για παύσεις να αυξάνονται, καθώς οι ρυθμοί σταθεροποιούνται..»

Εσείς, ποιες από τις ιδέες της Απλοποίησης θέλετε να εφαρμόσετε στην δική σας οικογένεια;

Βιβλιογραφικές Πηγές:

• Kim John Payne & Lisa Ross,(2009)“γονείς Απλά!”, Εκδόσεις Καλειδοσκόπιο

• Aja Lake, “The less is more Rules of Simplicity Parenting”

Για περισσότερες Ιδέες: Simplicity Parenting: Using the Extraordinary Power of Less to Raise Calmer, Happier, and More Secure Kids