Πώς μπορούν οι γονείς να διδάξουν την Eυτυχία στα παιδιά τους;

4 Βασικές Συνήθειες Ευτυχίας

Όλοι οι γονείς ανεξαιρέτως επιδιώκουν να μεγαλώσουν ευτυχισμένα παιδιά. Οι έρευνες των τελευταίων δεκαετιών έχουν καταλήξει ότι η ευτυχία έχει τρεις κύριες διαστάσεις, τρεις «αποχρώσεις», που η μια δεν νοείται χωρίς την άλλη. την ευχαρίστηση, την αφοσίωση και το νόημα.

Η ευχαρίστηση εστιάζει στην ικανοποίηση των επιθυμιών και των προτιμήσεων των παιδιών. Ωστόσο, η ευχαρίστηση και η ικανοποίηση μπορούν να τονώσουν την ευτυχία μόνο σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο και εύκολα μπορούν να καταλήξουν στον εγωκεντρισμό.

Σύμφωνα με την Δρ Έρικα Ράισερ, αν θέλουμε τα παιδιά μας να έχουν σοβαρές πιθανότητες να ζήσουν μια ευτυχισμένη και ολοκληρωμένη ζωή, τότε πρέπει να τα διδάξουμε πώς να ισορροπούν τις προτιμήσεις τους με ό,τι είναι σημαντικό, καλό και έχει νόημα στη ζωή. Άλλωστε, οι έρευνες για την ευτυχία εντοπίζουν τις άλλες δυο διαστάσεις της ευτυχίας πλην της ευχαρίστησης, την αφοσίωση και το νόημα.

Η αφοσίωση αφορά την δημιουργική εφαρμογή των δεξιοτήτων μας στην αντιμετώπιση προκλήσεων. Αυτού του είδους οι δραστηριότητες συχνά καταλήγουν σε «ροή», μια κατάσταση στην οποία είμαστε πλήρως απορροφημένοι από αυτό που κάνουμε, π.χ. η αφοσίωση που απαιτείται στην μουσική , στον αθλητισμό, στην κηπουρική κ.α. Αξίζει να σημειωθεί σε αυτό το σημείο, ότι οι δραστηριότητες που επιζητούν την αφοσίωση των παιδιών δεν είναι πάντα διασκεδαστικές ή απολαυστικές, τουλάχιστον όχι από την αρχή. Σε αρχικά επίπεδα δεν προσφέρουν ευχαρίστηση. Σύνθετες δραστηριότητες όπως οι προαναφερθείσες, απαιτούν εκτός από την αφοσίωση, εξάσκηση και επιμονή, που επίσης καλλιεργούνται από τους γονείς, όταν προσπαθούν να υποστηρίξουν τα παιδιά τους στις δυσκολίες, τα δίνουν κίνητρα και δεν τους αφήνουν να τα παρατούν.

Το νόημα αφορά τη χρήση των παραπάνω δεξιοτήτων μας, για να συνεισφέρουμε στο κοινό καλό. Όταν αναζητούμε νόημα, εστιάζουμε σε επιδιώξεις οι οποίες θα έχουν ευρύτερο σκοπό και μεγαλύτερη επιρροή από του προσωπικούς μας στόχους και τις επιθυμίες μας. Η φροντίδα και η συμπόνια για τους άλλους είναι αναπόσπαστο κομμάτι των δραστηριοτήτων που έχουν νόημα.

Συμπερασματικά, η επιδίωξη αφοσίωσης και νοήματος μας κάνουν περισσότερο ευτυχισμένους και πιο ικανοποιημένους από ό,τι η ευχαρίστηση από μόνη της, ενώ το νόημα συμβάλλει επίσης στην ευτυχία των άλλων. Η αφοσίωση και το νόημα είναι συνήθειες ευτυχίας.

Μια άλλη σημαντική πτυχή της ευτυχίας είναι και η ευγνωμοσύνη.

Ευγνωμοσύνη σημαίνει να εκτιμάς τα καλά πράγματα στη ζωή σου, όποια και αν είναι αυτά και να μην θεωρείς κάτι δεδομένο. Η εξάσκηση της ευγνωμοσύνης καταπραΰνει το άγχος και την κατάθλιψη και βελτιώνει την ψυχική, συναισθηματική και σωματική υγεία. Η ευγνωμοσύνη δυναμώνει τις σχέσεις.

Μια τέταρτη συνήθεια ευτυχίας, η οποία συχνά δεν αναγνωρίζεται ως τέτοια είναι η άσκηση. Η άσκηση είναι μια σωματική δραστηριότητα με αναρίθμητα οφέλη για την ψυχική μας υγεία. Πολλές έρευνες δείχνουν ότι οι άνθρωποι που ασκούνται δεν είναι μόνο πιο υγιείς, αλλά είναι και πιο ευτυχείς. Η άσκηση, λόγω της σεροτονίνης και των ενδορφινών που εκκρίνει στον οργανισμό μας, έχει τόσο βαθιά επίδραση στη σωματική και ψυχική μας υγεία, ώστε μπορεί να γίνει το πρώτο πιο σημαντικό πράγμα που μπορούμε να κάνουμε για να προάγουμε την ευτυχία μας.

Αναμφίβολα, υπάρχουν και άλλες αξίες που συνδέονται άμεσα με την έννοια της ευτυχίας όπως η συγχώρεση, η ευσυνειδητότητα, η αισιοδοξία και η καλοσύνη. Η συγγραφέας Δρ Έρικα Ράισερ, όμως επιλέγει αυτές τις τέσσερις διαστάσεις, επειδή προάγουν άλλες συνήθειες ευτυχίας και επειδή κρατάνε μια ισορροπία ανάμεσα στο να αναπτύσσουμε τον εαυτό μας στο μέγιστο (αφοσίωση και άσκηση) και στο να εστιάζουμε στις σχέσεις μας με την κοινότητα (ευγνωμοσύνη και νόημα).

Τι μπορούν να κάνουν οι Γονείς σε Πρακτικό Επίπεδο:

1.Αφοσίωση:

Δώστε ευκαιρίες στα παιδιά ώστε να ξεκινήσουν διάφορες δραστηριότητες οι οποίες να μπορούν να καθηλώσουν το ενδιαφέρον και την προσοχή τους, πλην της οθόνης. Είναι σημαντικό το κάθε παιδί να μπορεί να βρει μια δραστηριότητα ροής που να το απορροφά και να αφοσιώνεται πλήρως σε αυτή, χάνοντας την αίσθηση του χρόνου και συνεχώς να θέλει να βελτιώνεται σε αυτή, καθώς παρουσιάζει αυξανόμενη πρόκληση και δυσκολία. Για τα μικρά παιδιά, το παιχνίδι είναι μια δραστηριότητα ροής. Εξασφαλίστε στο καθημερινό πρόγραμμα των παιδιών, χρόνο για ελεύθερο, μη δομημένο παιχνίδι. Για παιδιά, από 7 χρονών και πάνω αναζητήστε μαζί με το παιδί σας μια καθηλωτική δραστηριότητα, π.χ. κάποια μορφή τέχνης, τον αθλητισμό που να απαιτεί συγκεκριμένη δεξιότητα και να παρέχει αυξανόμενο βαθμό πρόκλησης.

2.Νόημα:

Προτρέπετε το παιδί να σκέφτεται τον κόσμο γύρω του. Με αυτό τον τρόπο καλλιεργείται και η ενσυναίσθηση, δηλαδή το γνήσιο ενδιαφέρον για τους άλλους γύρω μου. Ο εθελοντισμός είναι μια εξαιρετική επιλογή για την καλλιέργεια νοήματος, ωστόσο κάθε δραστηριότητα που περιλαμβάνει φροντίδα για τον άλλον και καλοσύνη κάνει για αυτόν τον σκοπό. Π.χ. να μαζέψει τα σκουπίδια από την παραλία, να προσφέρει φαγητό ή δώρα σε κάποιο ίδρυμα, να χαρίσει παιχνίδια του κ.α., είναι δράσεις που δίνουν νόημα.

3.Ευγνωμοσύνη:

Η συνήθεια της ευγνωμοσύνης μπορεί να ενσωματωθεί στην καθημερινότητα της οικογενειακής ζωής, όπως π.χ. στην προσευχή, γράφοντας ένα ημερολόγιο ή ένα κουτί ευγνωμοσύνης, ή το να εκφράζουμε με ειλικρίνεια, σε α΄ πρόσωπο θετικές εκφράσεις για τον άλλον. «Εγώ πολύ χαίρομαι όταν περνάμε χρόνο μαζί». Για παράδειγμα, στο οικογενειακό δείπνο, ζητήστε από κάθε μέλος να εντοπίσει ένα ή περισσότερα πράγματα, για τα οποία νιώθει ευγνώμων. « Είμαι ευγνώμων σήμερα που είχε όμορφη μέρα και κάναμε ποδηλατάδα οικογενειακώς στην παραλία».

4. Άσκηση

Η άσκηση πρέπει να αποτελεί μέρος της ζωής των παιδιών, των εφήβων αλλά και των ενηλίκων. Δεν χρειάζεται να λαμβάνει χώρα στο γυμναστήριο. Για τα μικρά παιδιά, το σωματικό παιχνίδι είναι συνυφασμένο με την άσκηση. Άσκηση νοείται κάθε δραστηριότητα σωματικής εκτόνωσης που τα κάνει να κινούνται και να ιδρώνουν και λαμβάνει χώρα μέσα από το ελεύθερο παιχνίδι κοντά στην φύση.

Κλείνοντας, φαντάζομαι ότι γίνεται απόλυτα κατανοητό ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό όλες οι οθόνες να βρίσκονται στο περιθώριο της οικογενειακής ζωής και να χρησιμοποιούνται με χρονικούς περιορισμούς και μόνο για συγκεκριμένο σκοπό, ειδικά για τα παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας. Αν οι οθόνες είναι εύκολα προσβάσιμες, τότε κλέβουν χρόνο από τις πιο ποιοτικές απασχολήσεις των παιδιών (άσκηση/ δραστηριότητες/παιχνίδι/ διάβασμα κ.α.) και επομένως εμποδίζουν τις συνήθειες ευτυχίας διαμορφώνοντας «εθισμένα» παιδιά.

Τέλος, είναι σημαντικό να αναφέρω ότι οι γονείς θα πρέπει να διάγουν τη ζωή τους με παρόμοιο τρόπο και να προσπαθούν και οι ίδιοι να υιοθετούν τις παραπάνω συνήθειες ευτυχίας, καθώς αποτελούν πρότυπο για τα παιδιά τους!

Bιβλιογραφικές Πηγές:

• Δρ Έρικα Ράισερ, (2016), «Τι κάνουν οι καλοί γονείς» 75 Στρατηγικές για να μεγαλώστε παιδιά που ξεχωρίζουν και προοδεύουν, Εκδόσεις Πατάκη.
• Πονς & Γκονθάλεθ, (2002), «20 Αξίες Ζωής», Εκδόσεις Άγκυρα