Οι μεγάλες ερωτήσεις

Οι  J.Gottman & J Schwartz Gottman στο βιβλίο τους Η Συνταγή της Αγάπης,  αναφέρουν 7 στρατηγικές-δεξιότητες, που θα μπορούσαν να προσφέρουν στα ζευγάρια περισσότερη οικειότητα, αρμονία και επικοινωνία:

Περισσότερη σύνδεση, οι  «Μεγάλες Ερωτήσεις», η  σημασία του «ευχαριστώ», μια Αληθινή Φιλοφρόνηση, αυτό που Χρειάζεστε, η Μαγεία του Αγγίγματος, να βραδινό ραντεβού

Στο παρόν άρθρο αναφερόμαστε στις Μεγάλες Ερωτήσεις που μπορούν να θέτουν οι σύντροφοι μεταξύ τους, καθώς δίνουν νέα ερεθίσματα στη σχέση, καλλιεργούν την περιέργεια την εξωστρέφεια και αφήνονται στον να γοητεύσει ο ένας τον άλλον εκ νέου!

Βλέπε προηγούμενα και επόμενα άρθρα για τις υπόλοιπες στρατηγικές.

Για λόγους συμπερίληψης, συχνά σε επίθετα χρησιμοποιείται το σύμβολο @, για να συμπεριλάβει όλα τα φύλα και όλες τις σεξουαλικότητες.

Οι παραπάνω συγγραφείς αναφέρονται στους «χάρτες αγάπης» που χτίζουν τα ζευγάρια μεταξύ τους.  Με αυτό τον όρο εννοούν μια βαθύτερη γνώση του κόσμου του συντρόφου τους. Τις ελπίδες και τα όνειρά του. Τις πεποιθήσεις του, τους φόβους και τις επιθυμίες του.  Οι ερωτήσεις χρειάζονται σε όλη την διάρκεια της σχέσης, όχι μόνο για  να δημιουργήστε αυτό τον χάρτη αλλά και για να τον ενημερώνετε συνεχώς. Είναι  λοιπόν σημαντικό, οι σύντροφοι να θέτουν ανοιχτού τύπου ερωτήσεις ο ένας στον άλλον και να είναι ανοιχτοί στις άπειρες πιθανότητες που ανοίγονται μπροστά τους με τις απαντήσεις που θα λάβουν.

Οι Μεγάλες Ερωτήσεις, βοηθούν τα ζευγάρια να ισορροπήσουν μεταξύ του δίπολου Αυτονομίας- Συντροφικότητας. Έτσι θέτοντας ερωτήσεις, οι σύντροφοι μαθαίνουν συνεχώς νέα πράγματα για τ@ν άλλ@, δεν θεωρούν ότι τα γνωρίζουν όλα για τον άλλον σύντροφο κι έτσι επέρχεται ένα αέρας εξωστρέφειας και ανανέωσης στη σχέση και αποφεύγεται η ανία, η παθητικότητα και ο κορεσμός. Με αυτή την τεχνική πετυχαίνουν ποιοτικότερη επικοινωνία και πιο ουσιαστική σύνδεση μεταξύ τους!

Η άσκηση που προτείνουν οι Gottman & J Schwartz Gottman, σχετικά με τις ερωτήσεις είναι η εξής:

ΟΙ “ΜΕΓΑΛΕΣ” ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Η σημερινή άσκηση: κάντε στον σύντροφό σας μια “μεγάλη” ερώτηση και δείτε πού θα σας οδηγήσει αυτό. Μια μεγάλη ερώτηση είναι μια ανοιχτή ερώτηση. Δεν μπορεί να της δοθεί ως απάντηση ένα ναι ή ένα όχι. Δεν υπάρχει μια σωστή απάντηση–υπάρχουν πολλές– και η δουλειά σας ως «τοπογράφων» είναι να ακολουθείτε τον σύντροφό σας στην κατεύθυνση στην οποία πηγαίνει.

Μια μεγάλη ερώτηση δεν χρειάζεται να είναι σοβαρή ή μνημειώδης ή να συνδέεται με το νόημα της ζωής- παρότι μπορεί και να είναι! Σκεφθείτε το:

• Ποια είναι τα όνειρα της ζωής σας που δεν πραγματοποιήθηκαν;

• Τι θα θέλατε να μεταδώσει η οικογένειά σας στα παιδιά σας;

• Πόσο έχετε αλλάξει τη χρονιά που πέρασε;

• Ποια είναι κάποια από τα όνειρα που κάνετε για τη ζωή σας αυτή τη στιγμή;

Μια μεγάλη ερώτηση μπορεί επίσης να είναι ευχάριστη, ανάλαφρη, ακόμη και λίγο σαχλή:

• Αν μπορούσες να γίνεις οποιοδήποτε ζώο για είκοσι τέσσερις ώρες, ποιο θα διάλεγες και γιατί;

• Αν μπορούσες να σχεδιάσεις το τέλειο σπίτι για εμάς, πώς θα ήταν;

• Αν μπορούσες να ξυπνήσεις αύριο με τρεις νέες δεξιότητες, ποιες θα διάλεγες;

Χρησιμοποιείστε μία από αυτές, ή σκεφτείτε κάποιες δικές σας. Απλώς να είναι ανοιχτές και κάτι ευχάριστο για να σκέφτεστε και να συζητάτε. Δεν χρειάζεται να εμβαθύνετε στα πιο δύσκολα θέματα ή σημεία σύγκρουσης σήμερα. Θα εκπλαγείτε πού μπορούν να σας πάνε κάποιες από τις ερωτήσεις αυτές.

Να μια από τις αγαπημένες μας, η οποία είναι πολύ καλή είτε έχετε μόλις γνωριστεί, είτε είστε μαζί για πενήντα χρόνια:

• Ποιες είναι πέντε ταινίες που αισθάνεσαι ότι έχουν αλλάξει τη ζωή σου;

Ένα ζευγάρι με το οποίο δουλεύαμε άρχισε με αυτήν την ερώτηση– ο σύζυγος την έθεσε στην επί δύο δεκαετίες γυναίκα του και δεν έφτασαν ποτέ να μιλήσουν για τη δεύτερη ταινία γιατί κόλλησαν στην πρώτη: το Singles, μια κλασσική ταινία του 1992 που εκτυλισσόταν στο Σιάτλ για μια παρέα εικοσάρηδων που έφτιαχναν μουσική, δούλευαν σε καφετέριες, άρχιζαν την καριέρα τους, ερωτεύονταν. Περιέγραψε ότι η ταινία αυτή, όταν την είδε ως έφηβη, της έβαλε στο μυαλό την ιδέα ότι κάποια μέρα θα ήταν είκοσι χρονών, θα ζούσε στο Σιάτλ και θα δούλευε σε μια καφετέρια. Όταν αποφοίτησε από το κολέγιο έκανε ακριβώς αυτό– και εκεί γνώρισε τον σύζυγό της, ο οποίος της χαμογέλασε και έπιασε κουβέντα μαζί της για τη μηχανή του καφέ καθώς εκείνη του έφτιαχνε έναν λάτε. Η ταινία ήταν “υπεύθυνη” για την κοινή τους ζωή– και εκείνη σοκαρίστηκε όταν ανακάλυψε ότι ο σύζυγός της δεν την είχε δει ποτέ. Την είδαν αμέσως μαζί και πέρασαν όλο το βράδυ να μιλάνε για τη ζωή που είχαν οραματιστεί όταν είχαν πρωτοέλθει στην πόλη πριν από χρόνια, σε τι έμοιαζε η σημερινή τους ζωή με την παλιά εκείνη εκδοχή και σε τι διέφερε. Μίλησαν για τους τρόπους με τους οποίους είχαν βγει λίγο εκτός πορείας από τα όνειρά τους, και πώς μπορούσαν να επιστρέψουν.

Κάντε μια μεγάλη ερώτηση–και δείτε πού θα σας πάει.

Για μεγαλύτερο κέρδος: κρατήστε ζωντανή τη συζήτηση

Ενθαρρύνετε τον σύντροφό σας να πει περισσότερα. Κάντε διερευνητικά σχόλια. Εκφράστε ενδιαφέρον και περιέργεια. Δεν χρειάζεται να έχετε μια απάντηση για όλα, και δεν χρειάζεται να  λύσετε τα προβλήματα του άλλου. Μάλιστα προσπαθήστε να αντισταθείτε στον πειρασμό να λύσετε τα προβλήματα. Αυτό είναι ένα άλλο είδος συζήτησης και δεν είναι ο στόχος μας σήμερα. Οι χάρτες της αγάπης περιλαμβάνουν το να ακούτε, να μαθαίνετε κάτι καινούργιο για το αγαπημένο σας πρόσωπο, να εκπλήσσετε. Αν νοιώσετε την τάση να αρχίσετε να βρίσκετε λύσεις, ή να αντικρούσετε κάτι που λέει, απλώς νοερά συγκρατηθείτε. Πείτε στον εαυτό σας: Όχι τώρα– μπορείς να μιλήσεις για αυτό αργότερα.

Εύκολοι τρόποι για να κρατήσετε ζωντανή τη συζήτηση:

• «Πες μου κι άλλο για …»

• «Πες μου την ιστορία για αυτό!»

• «Πώς ένιωσες όταν έγινε αυτό!»

• «Συνέχισε…»

Δυσκολίες και Λύσεις

Θέλετε να αρχίσετε να κάνετε στον σύντροφό σας περισσότερες μεγάλες ερωτήσεις και θέλετε να σας κάνει κι εκείνος μεγάλες ερωτήσεις. Όμως μπορεί να σας φαίνεται δύσκολο ή να μην ξέρετε πώς να αρχίσετε. Ακολουθούν μερικές ιδέες αν έχετε δυσκολία να ξεκινήσετε.

• Πού βρίσκεστε στη σχέση σας; Αν έχετε μόλις συναντηθεί, δεν είναι καλή ιδέα να ρωτήσετε κάτι πολύ προσωπικό. Το άτομο που τώρα μόλις γνωρίζετε, ίσως δεν είναι έτοιμο να μπει σε μια συζήτηση για τα βαθύτερα όνειρα και τις επιθυμίες του. Μη βιάζεστε– μόλις τώρα αρχίσατε να χαρτογραφείτε το έδαφος ο ένας του άλλου. Θα συνεχίσετε να συμπληρώνετε τις λεπτομέρειες καθώς περνάει ο καιρός, ειδικά αν αποκτήσετε τη συνήθεια να αναρωτιέστε πάντα για τον άνθρωπό σας και να προσπαθείτε να συμπληρώσετε τις πληροφορίες που δεν έχετε.

• Πόση ώρα έχετε; Όσο πιο βαθιά είναι η ερώτηση, τόσο περισσότερο χρόνο χρειάζεστε για να τη συζητήσετε. Δεν είναι καλή ιδέα να ρωτήσετε το σύντροφό σας για οδυνηρές αναμνήσεις από την παιδική του ηλικία, ακριβώς πριν να φτάσουν οι καλεσμένοι σας. Διαλέξτε μια ερώτηση που να είναι ανάλογη με τη στιγμή. Η ώρα του φαγητού είναι μια θαυμάσια στιγμή και μπορείτε να τη διευρύνετε για να συμπεριλαμβάνει παιδιά ή γονείς, ή άλλα μέλη της οικογένειας και φίλους. “Αν μπορούσες να αποκτήσεις με μαγικό τρόπο οποιαδήποτε δεξιότητα ή ταλέντο, τι θα διάλεγες και γιατί;”–αρέσει σε όλους από τεσσάρων μέχρι εκατό ετών.

• Κάντε έναν περίπατο. Αν αισθάνεστε σκουριασμένοι σε αυτό το είδος της επικοινωνίας ( ίσως έχει περάσει αρκετός καιρός από τότε που κάνατε ο ένας στον άλλον αυτού του είδους τις ερωτήσεις), προσκαλέστε το ταίρι σας σε έναν περίπατο. Όταν δεν κάθεστε στον καναπέ και κοιτάζεστε αλλά περπατάτε, θα τινάξετε από πάνω σας τη σκόνη και την αμηχανία. Με κάποιον τρόπο, η κίνηση του σώματος βοηθάει να λαδωθεί η μηχανή. Επίσης, μπορείτε πάντοτε να εκμεταλλευτείτε μια μικρή στιγμή που κάνατε κάτι μαζί–διπλώνετε τα ρούχα, μαγειρεύετε, ή καθαρίζετε το γκαράζ.

• Δώστε το παράδειγμα. Αν ο σύντροφός σας αργεί να μπει στη λογική των ερωτήσεων, μιλήστε για τον εαυτό σας για να τον διευκολύνετε. “Αν μπορούσες να κάνεις μια δεύτερη καριέρα, τι φαντάζεσαι τον εαυτό σου να κάνει;”

Απαντάτε μόνοι σας: «Μετά την πανδημία, αν τα ξαναέκανα όλα από την αρχή, θα γινόμουν επιδημιολόγος. Θα ήθελα πολύ να το έκανα αυτό. Παλιά με ενδιέφερε τόσο η επιστήμη, αλλά νόμιζα ότι δεν ήμουν καλός και δεν το προχώρησα ποτέ. Το βρίσκω συναρπαστικό και καταπληκτικό τρόπο για να συμβάλλεις. Τέλος πάντων– εσύ τι θα έκανες;» Δείξε τον τρόπο για τη συζήτηση που θέλετε να κάνετε. Αυτό θα διευκολύνει το άλλο άτομο να ακολουθήσει.

Βιβλιογραφικές πηγές:

• John Gottman & Jullie Schwartz Gottman, [2023], «Η Συνταγή της Αγάπης», εκδόσεις πεδίο

• Βιργινία Ιωαννίδου,  [2012], «Η Τέχνη της Συντροφικής Ζωής», εκδόσεις γνώση